Η ιστορία των υπολογιστών

Αναπράσταση του μηχανησμού των Αντικυθήρων

Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, σε αντίθεση με άλλες εφευρέσεις, δεν ανακαλύφθηκαν τυχαία. Αποτελούν προϊόν της προσπάθειας του ανθρώπου για τη δημιουργία ενός εργαλείου που θα τον βοηθούσε στους υπολογισμούς του και στην επεξεργασία πληροφοριών. Ακολούθησαν μια μακροχρόνια πορεία εξέλιξης η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Ξεκίνησαν ως ογκώδης και δύσχρηστες μηχανές, εγκατεστημένες σε λιγοστά πανεπιστήμια και εταιρείες όπου για την λειτουργία τους απαιτούνταν ειδικευμένο προσωπικό, για να καταλήξουν σήμερα σε κομψά και εύχρηστα πολυμηχανήματα με δυνατότητες που λίγοι μπορούσαν να φανταστούν πριν από μερικές δεκαετίες. Απέκτησαν οθόνες υψηλής ευκρίνειας, ήχο συγκρίσιμο με ακριβά ηχοσυστήματα, δυνατότητα επικοινωνίας και φυσικά ολοένα και αυξανόμενη υπολογιστική ισχύ. Βέβαια οι δυνατότητες τους διευρύνονται καθημερινά και δεν υπάρχει κάποιο ορατό σημείο που να μπορεί να ανακόψει αυτήν την πορεία.

Η ιστορική εξέλιξη των ηλεκτρονικών υπολογιστών διακρίνεται σε υπολογιστικές περιόδους ή γενιές όπως τις αποκαλούμε διαφορετικά. Η πρώτη γενιά ξεκινάει στα μέσα του προηγούμενου αιώνα (1945) ενώ όλες οι υπολογιστικές μηχανές που σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν πρωτύτερα λέμε ότι ανήκουν στη μηδενική γενιά.

Έτσι στην μηδενική γενιά κυριαρχούν οι μηχανικοί υπολογιστές οι οποίοι κατασκευάζονται εξ ολοκλήρου από μηχανικά μέρη και κυρίως από γρανάζια αντανακλώντας την τεχνολογία της εποχής. Οι μηχανικοί υπολογιστές κυριαρχούν στην Ευρώπη κατά τον 17ο και 18ο αιώνα μια εποχή που ακμάζει ο αυτοματισμός και ιδιαίτερα τα μηχανικά αυτόματα. Ακολουθούν οι ηλεκτρομηχανικοί υπολογιστές οι οποίοι κατασκευάζονται με ηλεκτρονόμους (μια τεχνολογία η οποία είχε δοκιμαστεί ήδη στην τηλεφωνία) και αποτελούν το ενδιάμεσο στάδιο για το πέρασμα στη πρώτη γενιά Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Οι πρώτοι Η/Υ κατασκευάστηκαν κυρίως για στρατιωτικούς σκοπούς κατά τη διάρκεια του Β’ παγκοσμίου πολέμου όμως αυτό υποκρύπτει το γεγονός ότι οι δημιουργοί τους ήταν προικισμένοι άνθρωποι που έβλεπαν αυτές τις μηχανές ως την μετενσάρκωση του ανθρώπινου εγκεφάλου.

Όλες οι υπολογιστικές μηχανές, από τον άβακα μέχρι και τους πρώτους Η/Υ, έκαναν αυτό ακριβώς που υποδηλώνει και το όνομα τους, εκτελούσαν αριθμητικούς υπολογισμούς. Μάλιστα οι πρώτες από αυτές δεν είχαν τη δυνατότητα να εκτελούν όλες τις αριθμητικές πράξεις, αλλά ακόμα και όταν προστέθηκε αυτή η δυνατότητα οι μηχανές παρέμεναν εξειδικευμένα εργαλεία τα οποία μπορούσαν να φέρουν εις πέρας μόνο συγκεκριμένους υπολογισμούς. Η δυνατότητα να προγραμματίζονται θα μετατρέψει αυτές τις υπολογιστικές μηχανές σε εργαλεία «γενικής» χρήσης τα οποία είχαν τη δυνατότητα να εκτελούν ένα ευρύ φάσμα υπολογισμών. Οι πρώτοι Η/Υ αποτελούν μετεξέλιξη αυτών των μηχανικών κατασκευών με μόνη διαφορά ότι χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές διατάξεις με άμεσο αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση της υπολογιστικής ισχύς. Οι σύγχρονοι Η/Υ μπορούν πλέον να επεξεργαστούν κάθε είδος πληροφορίας πέρα από τους αριθμούς αν και η επεξεργασία αυτή υφίσταται με ατελείωτες αριθμητικές και λογικές πράξεις στην καρδιά της μηχανής (τον επεξεργαστή).

Αυτά που ακολούθησαν είναι λίγο πολύ γνωστά. Οι Η/Υ από επιστημονική περιέργεια τη δεκαετία του 40’ μετατράπηκαν σε εμπορικό προϊόν τη δεκαετία του 50’. Τη δεκαετία του 60’ εμφανίστηκαν οι μίνι υπολογιστές οι οποίοι είχαν να επιδείξουν μικρότερο μέγεθος και δελεαστικότερη τιμή πάντα συγκρινόμενοι με τα mainframe της εποχής. Ως εκ τούτου ευνοήθηκε η περαιτέρω διείσδυση τους ακόμα και σε μικρές επιχειρήσεις οι οποίες υπό άλλες συνθήκες δεν θα είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν έναν Η/Υ. Στις αρχές τη δεκαετίας του 70’ εμφανίστηκαν οι μικροεπεξεργαστές συρρικνώνοντας περαιτέρω το μέγεθος με ταυτόχρονη αύξηση της υπολογιστικής ισχύς ανοίγοντας ουσιαστικά το δρόμο για τους πρώτους μικροϋπολογιστές ή προσωπικούς υπολογιστές όπως τους αποκαλούμε σήμερα. Βέβαια εκείνη την εποχή οι περισσότεροι μικροϋπολογιστές πωλούνταν ως συναρμολογούμενα Kit και απευθύνονταν κυρίως σε τολμηρούς χομπίστες. Τη δεκαετία του 80’ οι μικροϋπολογιστές εξαπλώθηκαν περαιτέρω στο ευρύ κοινό και τη δεκαετία του 90 γίναμε μάρτυρες ενός άνευ προηγουμένου γεγονότος, τη δικτύωση αυτών των μηχανών σε παγκόσμιο επίπεδο.